Leren voor het Leven

11 december 2010 – 8 mei 2011

Vroeger was het onderwijs veel beter, toen leerden mensen nog een vak!
Het is een veelgehoorde opmerking, die vaak op bijval kan rekenen. Maar was het onderwijs vroeger écht zoveel beter, of was het gewoon anders? In de tentoonstelling Leren voor het Leven zal met name het laatste zichtbaar worden. Aan de hand van persoonlijke herinneringen, werkstukken, materialen, schoolboeken, diploma’s en foto’s zullen de voormalige ambachtsscholen en huishoud- en industriescholen nog even tot leven komen.

De eerste Haarlemse Ambachtsschool vestigt zich in 1891 in de Kamperstraat. Door de economische groei ontstaat in de tweede helft van de 19e eeuw een grote behoefte aan geschoolde arbeidskrachten. Het is oorspronkelijk een driejarige opleiding waarin de leerlingen onderwezen worden in timmeren, smeden en bankwerken, schilderen, meubelmaken en rechtlijnig en ornamenttekenen. Deze school staat aan de basis van de latere Ambachtsschool aan de Kleverlaan / Verspronckweg en de R.K. LTS St. Petrus aan de Berlagelaan. Het huishoud- en industrieonderwijs voor meisjes komt voort uit de naai- en breischolen die tegen het eind van de 18e eeuw zijn opgericht met de opzet om de meisjes ‘op eene ordentlijke wijze door naaien of dienen haar brood te winnen’. Want naast naaisters moesten ze ook dienstmeisje kunnen zijn. Aan het eind van de 19e eeuw zijn het de meisjes uit de middenstandsklasse die op de kook- en huishoudscholen worden voorbereid op de gezinstaak en als opleiding voor beroepen in huishouden en vakonderwijs, terwijl de arbeidersmeisjes worden opgeleid tot naaister en dienstbode. Haarlem kende meerdere huishoudscholen. Vier van hen worden in de tentoonstelling extra belicht: de Haarlemse industrieschool de Haarlemse Huishoud- en Industrieschool aan de Voorhelmstraat, de RK Industrie en Huishoudschool aan de Ged. Voldersgracht, de Katholieke Huishoudschool Mons Aurea aan de Garenkokerskade en de Protestants Christelijke Nijverheidsschool aan de Tetterodestraat.